Coevorden/regio – “Het waren gouden jaren.” Dat zegt pastoor Tjitze Tjepkema nu het afscheid van de Immanuelparochie Zuidoost-Drenthe nadert. Tijdens het interview stelt hij, dat de buik en het hoofd samenkomen in het hart. “De naderende verhuizing naar mijn nieuwe parochie heb ik in mijn hoofd geparkeerd. Het afscheid gaat me erg aan het hart.” Toch kijkt hij ook uit naar zijn nieuwe functie.

“In mijn levensboek”, aldus Tjepkema, “is Coevorden een lange periode. Bisschop Van den Hout heeft mijn wens om langer dan gebruikelijk in Coevorden te blijven gehonoreerd. In die tien jaar zijn er heel wat ontwikkelingen geweest. Ik kwam hier op 47-jarige leeftijd en in die tijd was ik achtereenvolgens kandidaat-priester, diaken, priester, parochievicaris en sinds 2018 pastoor. Verder was er een fusie van de vijf parochies, die leidde tot de Immanuelparochie Zuidoost-Drenthe.”

Voorheen had de pastoor in Coevorden twee parochies: Coevorden en Steenwijksmoer. “Bij mijn komst kreeg ik er vijf onder mijn hoede. Naast Coevorden en Steenwijksmoer waren dat Schoonebeek, Nieuw-Schoonebeek en Weiteveen.”

Allemaal even dierbaar

Tjepkema steekt een van zijn handen op. “Elke vinger van deze hand vertegenwoordigt een geloofsgemeenschap en die zijn me allemaal even dierbaar. In het logo van de Immanuelparochie staan niet voor niets vijf gelijke sterren”, zegt hij. De verdeling van de diensten over de stad en de vier dorpen is ook heel evenwichtig.

Weer een sprong

Tien jaar geleden nam Tjepkema de sprong naar Coevorden, waar hij helemaal niemand kende. Destijds zei hij: “Pak een stoel, ga ertussen zitten en je hoort erbij.” Dat heeft hij gedaan en dat heeft goed uitgepakt. Dat zal hij ook doen als pastoor van de parochie HH. Petrus en Paulus (Heerenveen, Steggerda, Wolvega en Frederiksoord). “Ik ben dan wel een geboren en getogen Fries, maar dit gebied is nieuw voor mij en ik ken er evenmin iemand zoals destijds ook in Coevorden. Het is dus ook ditmaal een sprong.” Hij verlaat Drenthe niet helemaal, want tot zijn nieuwe parochie behoort ook het Drentse Frederiksoord.

Fusie

Tjepkema heeft in zijn periode gefaseerd gewerkt aan de organisatie, het vieren en het leren. “De hoogste prioriteit was het samenbrengen van vijf parochies en dat is heel goed verlopen. De vieringen vinden nu op soortgelijke wijze plaats. Eerder werd er op vijf manieren voetbal gespeeld, maar dan wordt het lastig samenspelen. Iedereen leefde in zijn of haar bubbel. Soms is het goed om over de schutting te kijken en samen te werken. Daaraan hebben parochianen gelukkig ook plezier beleefd.” De Alpha-cursussen noemt hij ook als voorbeeld. “Daaraan neemt een ratjetoe van mensen deel. De basis van de cursus is het samen eten, want dan gebeurt er wat. Je geest komt dan in een andere modus. Ook diaken Frans Wielens, Tjepkema’s collega, werkt graag in de breedte om zoveel mogelijk mensen te bereiken.”

Ernst en luim

Voetbalclub Raptim, maar ook andere verenigingen, zijn Tjepkema dierbaar. “Toen ik in Coevorden kwam, was Jeroen Keen van Ahlers hier aan het werk. Hij praatte over Raptim, een van oorsprong katholieke vereniging, en ik merkte aan hem dat dat wat betekende. Ik ben er op bezoek gegaan en werd lid van de Club van 100. Tijdens het vrijwilligersfeest ‘The Voice of Raptim’ was ik jurylid. Ik wilde op de fiets gaan, maar dat mocht niet: ik werd opgehaald.” Hij lacht: “Toen kwam er zo’n grote limousine voorrijden met daarin mooie dames en een chauffeur in de stijl van ‘The Voice of Holland’. Tijdens dat feest zong Sander Bunskoek een lied over dames van lichte zeden. Ik zei toen, dat ik blij was dat hij in het openbaar bij mij de biecht aflegde. Dat zorgde meteen voor hilariteit. Zij namen mij op in hun gezelschap, maar namen mij ook heel serieus. Ik voelde mij meteen als een vis in het water.” Tijdens een wedstrijd Raptim-Germanicus werd Tjepkema heel spontaan ook uitgenodigd in de bestuurskamer van Germanicus.

Tjepkema is duidelijk: ernst en luim, kerk en kroeg, die moet je bij elkaar houden. “Ik ben natuurlijk geen kroegloper, maar ik kom wel eens in de kroeg. Dan merk ik, dat mensen graag willen praten over wat hen bezighoudt, ook niet-katholieken.”

Hij vervolgt: “Soms is het hinkelen binnen de lijnen, waarbij je steeds consequent bent in eerder gedane beloften.” Tjepkema omschrijft zichzelf tijdens de vieringen als ingetogen. “Je moet op de juiste plek en het juiste moment doen wat er van je wordt verwacht.” Een van de meest indrukwekkende ervaringen was een uitvaart van een kind van drie jaar. “Ik ben blij, dat ik nog steeds goed contact heb met de ouders. In zo’n situatie moet je met de mond vol tanden durven te staan, dat mag ook.”

Emotiecultuur

“De buik en het hoofd komen samen in het hart. We leven in een emotiecultuur, maar we doen er goed aan om ook ons verstand te gebruiken. We moeten als samenleving die kant uit. Zoeken naar de gulden middenweg is niet per se een compromis. De zakelijke ingestelde en emotionele mensen moeten bij elkaar te rade gaan”, vindt Tjepkema.

Er wordt ook veel gesproken over macht. “Macht is maar betrekkelijk. De macht van de overheid is afhankelijk van de bevolking en de macht van een bedrijf is afhankelijk van de medewerkers.” In dit verband vindt Tjepkema, dat we het erg hebben getroffen met de Nederlandse bewindslieden in vergelijking met andere landen.

Niet virusvrij

Zoals uit het bovenstaande blijkt, de pastoor vindt communiceren zonder meer belangrijk. “Toen ik koos voor het katholieke geloof ben ik thuisgekomen. Dat is echter niet virusvrij. Zo’n tien jaar geleden stond het katholieke geloof negatief in het nieuws doordat beerputten opengingen rond seksueel misbruik. Er is veel naar buiten gebracht en opgeruimd. De parochianen waren wel aangeslagen, maar ze zijn trouw en niet verslagen.”

Fakkeloptocht

De allermooiste ervaring vond Tjepkema de fakkeloptocht in 2014 ter gelegenheid van het eeuwfeest van de H. Willibrorduskerk. “Wat ons bezielt, heeft de mensen van vroeger ook bezield. We hebben toen het verleden in het heden beleefd.” De tocht ging van de Willibrorduskerk naar de boerderij van Stroeve in Holthone en vice versa. Eeuwen geleden werden bij Stroeve in Holthone bijeenkomsten gehouden van de katholieke kerk. De bijeenkomsten vonden plaats in de tijd dat de katholieke godsdienst was verboden.

Duidelijk is, dat Coevorden en omgeving zijn samengekomen in het hart van Tjepkema. Hij zal deze regio missen, maar omgekeerd zullen de mensen uit deze regio deze bijzondere pastoor missen.

Afscheidsdiensten

Het afscheid van Tjepkema vindt plaats in zeven stappen. Aanstaande dinsdag, 2 februari, vanaf 19.00 uur is er een dienst vanuit de Willibrorduskerk, die te volgen is via livestream. Voor de overige diensten zijn de beschikbare plaatsen reeds gereserveerd. Deze diensten zijn op: zondag 7 februari, 11.00 uur, Steenwijksmoer; dinsdag 9 februari, 19.00 uur; woensdag 10 februari, 10.00 uur, kapel Sint Franciscus Coevorden; zaterdag 13 februari, 19.00 uur, Weiteveen, zondag 14 februari, 11.00 uur, Schoonebeek.