Coevorden/regio – Coevorden speelt een belangrijke rol tijdens de Liberty Tour van vrijdag 3 tot en met zondag 12 april. Coevorden werd als eerste noordelijke gemeente bevrijd. Vanuit Coevorden en later vanuit Westerbork houden tientallen voertuigen bevrijdingsritten door de provincie, bovendien zijn er allerlei herdenkingen.
Het duurde twee dagen, op 5 en 6 april, voordat Coevorden werd bevrijd. De Bentheimerbrug, de verbinding met het centrum werd door de Duitsers opgeblazen. Dat veroorzaakte veel schade. De Canadese bevelvoerend officier, majoor Calqhoun, wilde zijn mannen even wat rust geven en besloot daarom niet de stad in te trekken. Voor de inwoners volgde een onwezenlijke nacht. Aan de andere kant van de brug was Coevorden bevrijd. De volgende ochtend legden de Canadezen in een snel tempo een Baileybrug en werd de stad bevrijd.
De activiteiten worden ingeluid op donderdag 2 april met de film ‘Bankier van het verzet’, die om 15.00 en 20.00 uur draait in Theater Hofpoort.
Vrijdag 3 april
Op vrijdag 3 april komen de leden van Keep Them Rolling en het Regiment Van Heutsz Coevorden binnen. Op de Weeshuisweide bouwen zij een bivak op.
Zaterdag 4 april
De volgende ochtend, zaterdag 4 april, wordt een pontonbrug opgebouwd door Pontongroup 40-45 uit Medemblik.
De bevrijding van Coevorden wordt om 13.00 uur nagespeeld door circa vijftig Canadese en Duitse re-enactors. De Bentheimerbrug wordt hierbij heroverd op de Duitsers. Op symbolische wijze wordt de torenspits van de hervormde kerk beschoten door een Sherman tank.
Er is vanaf de Eendrachtstraat een defilé (start 14.30 uur) door het centrum met Keep Them Rolling, vier orkesten, het Regiment Van Heutsz (omdat Coevorden de geboorteplaats van Van Heutsz is), veteranen en een delegatie Jong Veteranen. De deelnemende orkesten zijn Dutch Military Pipes & Drums Falcon Guards, Reünie-Orkesten, het Historisch Tamboerkorps van de Koninklijke Marechaussee, Reünie-Orkest Artillerie en de Vrijwillige Drumfanfare van de Koninklijke Luchtmacht. ‘s Avonds is er een concert van het Militair Orkest.
De colonne van Keep Them Rolling gaat naar Dalen voor een herdenking. Er komen maar liefst honderd originele voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog naar Dalen. Zo’n twintig dames in bevrijdingsrok begeleiden de colonne in het dorp. Er is een static show en op het plein voor de kerk wordt gedanst op muziek uit de oorlogstijd. Dixielandband The Swingmasters speelt muziek uit de jaren veertig. Het programma vindt plaats van 16.00 tot 20.00 uur.
Vervolgens is er in Coevorden een gly-past van Warbirds van de historische vlucht van de Koninklijke Luchtmacht. Na het defilé en de static show in het centrum van Coevorden treedt een bigband op. Na een soldatendiner is er een avondvullend bevrijdingsfeest met veel muziek.
Zondag 5 april
Op zondag 5 april is er een gezamenlijke kerkdienst in de hervormde kerk en aansluitend is er een korte ceremonie bij het Canadese monument bij de Bentheimerbrug ter nagedachtenis aan de Canadese soldaten Brampton en Cliff. Een grote re-enactorgroep en voertuigen van Keep Them Rolling bootsen de bevrijding na bij de pontonbrug.
In het centrum van Coevorden is er koopzondag. Er zijn allerlei activiteiten, zoals een static show en optreden van de Bigband. Het bivak op de Weeshuisweide is die dag te bekijken. ‘s Avonds is er een soldiers diner en is er een concert van de Bach Academie in de hervormde kerk.
Maandag 6 april
Vanaf het bivak wordt ‘s morgens een bevrijdingsrit naar Nieuwlande, daar springen circa twintig parachutisten springen. De rit gaat verder via De Krim en Hardenberg naar Gramsbergen waar bij het museum op historische wijze de warme hap wordt geserveerd. Daarna keren de deelnemers terug naar het bivak in Coevorden.
Dinsdag 7 april
Deze dag vindt een herdenkingsrit naar de Oosterhesselerbrug plaats. Daar zijn activiteiten van 11.00 tot 14.00 uur. De strijd om de brug, geleverd door de Belgische SAS, wordt herdacht die de Belgische SAS (Special Air Services) heeft geleverd. Hierbij zijn drie Belgische veteranen aanwezig. In de zalen van restaurant zorgen Stichting Aold Daol’n en De Klenckerheugte voor een bijzondere expositie. Bij de brug staat een scherm waarop historische beelden zijn te bekijken. Om 13.00 uur is er herdenkingsplechtigheid in aanwezigheid van burgemeester Bert Bouwmeester, een afvaardiging van oud-militairen van de Belgische SAS en defensie. Er wordt een maquette onthuld. Bovendien zijn leerlingen van de basisscholen in Dalen en Oosterhesselen aanwezig.
Na dit programma zet de stoet koers naar Sleen, waar parachutisten springen. Bij het monument van de gecrashte Halifax-bommenwerper worden de bemanningsleden herdacht met een ceremonie in het bijzijn van schoolkinderen die het monument hebben geadopteerd. Het gezelschap keert terug naar Coevorden voor het soldiers diner.
Woensdag 8 april
Het bivak in Coevorden wordt woensdag 8 april afgebroken. Iedereen kan dan naar de dropzone van parachutisten op het Westerborkerveld, voertuigen van een herdenking in Balkbrug sluiten zich daarbij aan. Tussen Westerbork en Witteveen springen ca. 20 parachutisten (Operation Amherst). In 2018 vond aan de Gelpenberg in Aalden reeds een paradropping plaats in het kader van Operatie Amherst, die plaatsvond aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Operatie Amherst was de naam van geallieerden voor een commandoactie op 7 en 8 april 1945 om Drenthe te bevrijden, dit als voorbereiding van de aanval van de Canadezen op Groningen. De Franse parachutisten vormden een onderdeel van de SAS, de Britse Special Air Service. Er sneuvelden 33 parachutisten.
Na deze herdenking rijden de parachutisten met Keep Them Rolling mee naar Westerbork. Na een grootse en muzikale ontvangst is er ‘s avonds een vrijheidsoptocht.
Donderdag 9 april
Op deze dag staat een Bevrijdingstour via onder andere Drouwen en Gasselte op het programma. Na een korte herdenking bij het monument in Gasselte gaat de rit naar Rolde voor festiviteiten en muziek om daarna terug te keren naar Westerbork voor het avondprogramma.
Vrijdag 10 april
Vrijdag 10 april is er een bevrijdingsrit via enkele dorpen naar Emmen. ‘s Middags wordt bij het monument van de 1e Poolse pantserbrigade een grote herdenking gehouden in het bijzijn van een Poolse veteraan en de zoon van generaal Maczek. Eenmaal terug in Westerbork wordt de bevrijding nagespeeld en is er een vrijheidsfeest.
Zaterdag 11 april
‘s Morgen is er een grote herdenking bij het monument ‘De Vlag’ in het centrum van Westerbork. Daarna wordt in Orvelte een monument ter ere van Luitenant George Taylor onthuld. Hij was lid van de Franse SAS en sneuvelde bij Orvelte. Aanwezigen zijn drie veteranen en nabestaanden van Taylor. In de middaguren is er een parade met muziekkorpsen en voertuigen van Keep Them Rolling, in de avonduren gevolgd door een vrijheidsfeest.
Zondag 12 april
‘s Morgens is het bivak open voor het publiek. In de middag wordt de Liberty Tour afgesloten.
Nog meer activiteiten in gemeente
In het kader van de herdenking vinden nog meer activiteiten plaats in de gemeente Coevorden. Op zaterdag 29 februari treden Erik Krikke en de band 7even Bridges op in Theater Hofpoort. Het programma heeft ‘Operatie geslaagd’ en gaat over het leven met PTSS. De voorstelling is een unieke combinatie van boek, theater en muziek over getraumatiseerd raken, vallen en weer opstaan.
Op woensdag 4 maart vertelt Alie Zwinderman in de bibliotheek in Coevorden over haar vader, die in het verzet zat. Jans Zwinderman was gemeentesecretaris in Sleen. Hij werd verraden en stierf enkele dagen naar de bevrijding. Onlangs werd hij in Sleen geëerd met een monument.
Marjolein Meijering (pseudoniem voor Marjolein Berends) presenteert op zondag 8 maart in Het Arsenaal haar boek ‘Ze gaat je onder de handen dood’. Marjolein beschrijft in haar boek, op basis van het verhaal van haar oma, hoe haar oma -Willy Berends-Vroegop- tijdens de hongerwinter op juist 8 maart 1945 bij haar schoonouders in Coevorden aankwam, samen met haar zoontje van anderhalf en haar baby van twee maanden oud. Marjolein is de dochter van Wim en Janneke Berends en is geboren en getogen in Coevorden. Wim Berends verzorgt bij de bijeenkomst de muziek.
Voor zondag 22 maart staat een boekpresentatie op het programma in het kerkje van Zweeloo. In 1943 is in Zweeloo een onderduiker om het leven gekomen en pas in 1959 is zijn stoffelijk overschot ontdekt. Naar aanleiding daarvan schreef Jos Govaarts uit Zweeloo de roman ‘De man met de rieten reiskoffer’. Op de honderdjarige geboortedag van de omgekomen onderduiker overhandigt Govaarts om 15.00 uur het eerste exemplaar aan burgemeester Bert Bouwmeester. Aanmelden voor deze bijeenkomst kan via jgboekpresentatie@gmail.com.
In de synagoge houdt Paul Glaser op dinsdag 24 maart een lezing over zijn boek ‘Dansen met de vijand’. Tijdens een bezoek aan Auschwitz ziet Paul Glaser in een vitrine een koffer uit Nederland met daarop zijn achternaam. Deze gebeurtenis is aanleiding voor hem om het boek ‘Dansen met de vijand, het oorlogsgeheim van tante Roosje te schrijven.
Ook in april en mei zijn er allerlei activiteiten. Bovendien verzorgt Excelsior uit Oosterhesselen en een groot projectkoor op zaterdag 12 en zondag 13 september de productie ‘The Armed Man’ op de Weeshuisweide.
Meer informatie staat op Facebook en de website Verbonden in Vrijheid.
Bibliotheken en historische verenigingen presenteren programma ’75 jaar vrijheid’