Coevorden – Het is op maandag 27 januari 75 jaar geleden, dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over de hele wereld wordt daarbij stilgestaan.
Tijdelijk monument
Om stil te staan bij de Holocaustslachtoffers uit de gemeente Coevorden is van zondag 26 tot en met dinsdag 28 januari en op donderdag 30 januari het tijdelijke Holocaustmonument ‘Levenslicht’ te zien bij de synagoge aan de Kerkstraat 36. Het monument maakt deel uit van een landelijk project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
104.000 stenen
Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinti-cultuur zijn stenen belangrijk. Kunstenaar Daan Roosegaarde en zijn team van Studio Roosegaarde hebben deze traditie als inspiratie gebruikt. Met 104.000 lichtgevende stenen -gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland- staat het kunstwerk symbool voor de impact van de Holocaust. De stenen zijn verdeeld over de gemeenten waar Joden, Roma en Sinti woonden, hun leven leefden; soms al generaties lang. Ook uit de gemeente Coevorden zijn zij tijdens de Tweede Wereldoorlog weggerukt en vermoord.
Ademhaling in licht
Om de paar seconden lichten de stenen op en doven weer als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeente wordt gemist. Door stil te staan bij ‘Levenslicht’ blijft de herinnering aan de slachtoffers levend. In de synagoge worden genodigden op zondag 26 januari om 19.00 uur verwacht. Rond 19.30 uur wordt het monument onthuld, daarbij zijn alle belangstellenden welkom.
Te zien
‘Levenslicht’ is die avond tot 22.00 uur te zien en verder op maandag 27 en dinsdag 28 januari van 16.00 tot 22.00 uur en op donderdagavond 30 januari.
Het lichtmonument is met steun van onder andere het Nederlands Auschwitz Comité, het Joods Cultureel Kwartier en het NIOD tot stand gekomen. Het monument is een eenmalige en tijdelijke aanvulling op bestaande oorlogs- en Holocaustmonumenten.
Provinciale herdenking en start herdenkingsjaar
In de synagoge is op donderdagavond 30 januari de provinciale herdenking van de bevrijding van de concentratiekampen. Dat is tevens de start van de activiteiten in Drenthe die betrekking hebben op 75 jaar leven in vrijheid. In verband met de beperkte ruimte is deze avond alleen voor genodigden.
Gedeputeerde Cees Bijl opent het herdenkingsjaar voor Drenthe. Opperrabbijn B. (Binyomin) Jacobs spreekt over de betekenis van de bevrijding van Auschwitz voor de Joodse bevolking en hij spreekt het El Male Rachamim en het Kaddish uit. Daarna worden de Mauthausenliederen opgevoerd en tot slot opent burgemeester Bert Bouwmeester de tentoonstelling over de concentratiekampen in de voormalige synagoge.
Boekpresentatie
Op zaterdag 25 januari om 15.30 uur wordt in de synagoge het boek ‘De grens getrokken. Noord-Nederlandse grensbewoners tussen 1914-1964’ gepresenteerd. Het boek is geschreven door Dirkje Mulder-Boers. Zij is bestuurslid van Stichting Synagoge Coevorden.
Na de ontvangst om 15.00 uur verzorgt Dirkje Mulder vanaf 15.30 uur een lezing. Vervolgens worden de eerste exemplaren van het boek aangeboden aan de burgemeesters van de grensgemeenten. Aanmelding is noodzakelijk via e.langelo@vangorcum.nl.
De betekenis van de grens tussen Nederland en Duitsland in het leven van de Noord-Nederlandse en Noordwest-Duitse grensbewoners staat centraal in dit boek. Lange tijd was deze grens voor de lokale bevolking helemaal niet zo duidelijk afgebakend; de ‘grens’ tussen religies was veel sterker aanwezig in het dagelijks leven dan de staatsgrens. Maar onder invloed van de wereldoorlogen en de daaruit voortvloeiende spanningen tussen Nederland en Duitsland veranderde het leven in dit gebied.
Meer informatie over de activiteiten staat op de website van de synagoge.
Foto monument Levenslicht: Studio Roosegaarde.