Dalen – De Fietsende Vrienden zijn sinds zondag onderweg vanuit Swifterbant naar Zweden met vooral het doel om de tekenbeetziekte TBE onder de aandacht te brengen. De tocht van zo’n 1500 kilometer heet dan ook de Tour de TBE. Deze ziekte is van geheel andere aard dan de Ziekte van Lyme, maar minstens zo gevaarlijk.
Het grote verschil is, dat Lyme wordt veroorzaakt door een bacterie en dat TBE een virus is. De ziekte wordt veroorzaakt door het zogenaamde flavivirus, dat wordt overgebracht door een tekenbeet. TBE komt minder vaak voor dan de ziekte van Lyme, al zijn sinds 2016 ook teken in Nederland besmet met het TBE-virus.
Overnachting in Dalen
De vier mannen doen hun verhaal aan de keukentafel bij Annette Baarda en Willy Heijnen in Dalen, waar zij van zondag op maandag overnachtten. Niet geheel toevallig, want één van de fietsende vrienden is Robert Baarda, broer van Annette. De andere vrienden zijn Age Yska, Richard Drenth en Arjan van Egmond. De tocht hebben zij in gang gezet naar aanleiding van het overlijden van de vijfde vriend Jaap Yska, broer van Age, die werd getroffen door deze vreselijke ziekte.
Meer bekendheid en inenting
Het viertal zamelt zoveel mogelijk geld in. “We doen dat zo kostenneutraal mogelijk”, aldus de mannen. “Zo kunnen we het geld schenken aan de Stichting Tekenbeekziekten. Maar bovenal willen we meer bekendheid geven aan de toename van TBE in Nederland, het herkennen van symptomen van TBE, preventie van tekenbeten en meer onderzoek naar besmetting van teken met TBE.”
Tegen TBE is nog geen behandeling. “Maar”, vertelt Richard, “je kunt je wel laten inenten met een vaccin. Daarom zijn voorlichting en onderzoek zo belangrijk.”
Vriendengroep
“Via het sporten kennen wij elkaar goed”, aldus Age. “Ook mijn broer Jaap maakte deel uit van deze groep. In 2004 verhuisde hij vanwege de liefde naar Zweden.” Richard voegt eraan toe, dat het onderlinge contact al die jaren is gebleven.
Team
In het team is Age Yska de ploegleder. Hij begeleidt het team per auto van start tot finish, regelt de marketing en contacten met sponsoren en media. Hij neemt de verzorging en mentale steun voor zijn rekening. Richard Drenth is een fanatiek wielrenner en draait zijn hand niet om voor een Mont Ventouxtje. Hij heeft de route uitgestippeld. Robert Baarda droomde al vroeg over wielrennen. Hij is daarnaast acteur en singer-songwriter en schreef en vertelde over de vijfde vriend Jaap. Arjan van Egmond is sinds een aantal jaren niet meer van de fiets af te slaan. Hij speelt in de band van Robert.
Symptomen
In juni 2017 werd Jaap ziek. Age: “Er werd gedacht aan een hersenvliesontsteking. Die bleek te zijn veroorzaakt door een tekenbeet, die ervoor zorgt dat je hersenen worden aangetast. In de eerste fase is iemand wat snotterig. Daarna gebeurt er even niets, maar vervolgens komt een heftige hoofdpijn opzetten, waardoor functies kunnen uitvallen.”
Tussen hoop en vrees
Het gezin van Jaap, familieleden en de vrienden leefden een half jaar lang tussen hoop en vrees. “We hebben veel aan zijn bed gezeten”, aldus de vrienden. “Jaap had al gezondheidsproblemen door reuma. Zijn vrouw en kinderen hebben zich laten inenten, maar Jaap niet. Die zei, dat hij al zoveel gif in de vorm van medicijnen in zijn lichaam had door de reuma.” Uiteindelijk overleed Jaap op 29 december 2017 aan de ziekte.
Tekenbeten
Het aantal tekenbeten in Nederland is meer dan 1,5 miljoen per jaar. Uit recente cijfers blijkt dat ongeveer 1 op de 6 Nederlanders wel eens door een teek gebeten is. De meest voorkomende tekenbeetziekte is Lyme. Waar veel minder over bekend is, is TBE, ook bekend als tekenencefalitis-virus. Sinds 2016 is duidelijk, dat teken in bepaalde gebieden in Nederland besmet kunnen zijn met TBE-virus. “De meest waarschijnlijke plaatsen”, zo laat Arjan weten, “zijn Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Noord-Brabant, de Flevopolder, Twente en de Achterhoek. Het TBE-virus komt vaker voor in diverse andere Europese landen, waaronder Duitsland, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Oostenrijk, Zwitserland, Noordoost Frankrijk en Zuid-Engeland. Check voor het maen van een reis in welk gebied het virus voorkomt.”
Aankomst in Zweden
De vrienden komen op 6 september, de geboortedatum van Jaap, aan bij de witte kapel in Ekerö in Zweden. Bovenop de heuvel met dat prachtige uitzicht over het helderblauwe meer, is zijn laatste rustplaats.
Donaties
Om zo kostenneutraal mogelijk te werken, zijn alle overnachtingen tevoren geregeld. De mannen slapen bij bekenden of hebben via sponsors geregeld dat hun overnachtingen worden betaald. Zo willen zij zoveel mogelijk geld bijeenbrengen voor het goede doel. Stichting De Fietsende Vrienden is door De Belastingdienst aangemerkt als een Algemeen Nut Beogende Instelling, een ANBI.
Alle informatie over de Tour de TBE en aanverwante zaken staat op www.defietsendevrienden.nl. De verrichtingen zijn te volgen via de Facebookpagina en Instagram.
Foto’s: Erik Franssen.
