Coevorden – Ook de voorgenomen injectie van afvalwater en de hervatting van oliewinning in de regio Schoonebeek was een belangrijk gespreksonderwerp tijdens de raadscommissie van dinsdagavond. Aanleiding was een conceptbrief van het college aan de staatssecretaris Hans Vijlbrief.

Het eerdere besluit van de staatssecretaris doet geen recht aan het proces en geen recht aan de belangen van inwoners in Drenthe. Zowel in de contourennota, in kamermoties als in het bijdragespoor zijn ambities en intenties uitgesproken over een betere verdeling van de opbrengsten van oliewinning tussen Rijk, mijnbouwbedrijven en regio.

Er waren maar liefst acht insprekers over dit ontwerp. “Als we kritisch blijven, worden de plannen steeds beter”, aldus Jenneke Ensink namens Stop Afvalwater Schoonebeek. Die uitspraak keerde enkele malen terug in de vergadering. Onder de insprekers was ook Dick Hilberink uit Schoonebeek. “Een bezorgde ex-NAM medewerker”, omschreef hij zichzelf.

Een belangrijk punt vormde de zogenoemde omgekeerde bewijslast. Daarbij moet de NAM aantonen dat schade niet is veroorzaakt door de werkzaamheden. Jos van Hees, voorzitter van Dorpsbelangen Schoonebeek, haalde aan dat uit een enquête van het afgelopen jaar bleek, dat 78 procent van de deelnemers aan de enquête dit eist. “Als Dorpsbelangen zijn we overigens niet voor of tegen, maar wel vragen we aandacht voor kansen en zorgen”, aldus Van Hees. Voorzitter Bert Bouwmeester van de ontzorgtafel vertelde over de huidige stand van zaken. Vandaag, woensdag 13 maart, is er weer een bijeenkomst. Dat is de vijfde in een reeks van zes.

Positief onder voorwaarden

Margriet Weerman van Naoberschap Oliedorp wilde een ander geluid laten horen. “Wij hebben een actieve achterban van zo’n vierhonderd inwoners. “De veiligheid moet natuurlijk voorop staan, er moet een onaanvaardbaar risico voor mens en natuur zijn. Maar, SodM (Staatstoezicht op de Mijnen) en TNO hebben grondig onderzoek gedaan. Wij pleiten daarom voor een positief advies mits aan de genoemde voorwaarden wordt voldaan.

“Volgende generaties”

De volgende inspreker was Evelien Mulder, die meteen stelde tegen waterinjectie en oliewinning te zijn. “Vorig jaar al bleek een meerderheid van de bevolking tegen. Het is waar: de oliewinning heeft vroeger economische voorspoed gebracht. Voorstanders spreken over grote kansen. Ik zie ook grote kansen, maar dan in de vorm van bodembewegingen. Het ministerie van EZK laat Schoonebeek helemaal in de kou staan. Misschien hebben wij geluk en krijgen wij niet te maken met bodembewegingen, maar we moeten ook denken aan de volgende generaties.”

Jenneke Ensink wees nog op het enorme watergebruik per dag. “Deze hoeveelheid gebruiken de inwoners van de gemeente Coevorden in twee maanden. Pak uw rol als hoogte orgaan”, riep zij de gemeenteraad op.

Koen Streutker uit buurtschap Vlieghuis, dichtbij een van de locaties voor waterinjectie, riep op om de beslissing te heroverwegen. “Ik doe een moreel appèl op de mensen van EZK. Er is een schimmig onderhandelingsspel gaande. Er wordt toekomst geschetst, waarbij het rendement achterblijft: het minimale van het minimale wordt gerealiseerd.”

“Goed op weg”

Maarten Veldhuizen uit Dalen is directielid van de NAM. “We zijn goed op weg in dit gebiedsproces. De inwoners praten mee en daardoor hebben we plannen aangepast en we dragen een deel van de opbrengst van de oliewinning af. Uiteraard moet dat veilig en verantwoord. Met u is de NAM teleurgesteld, dat overheid achterblijft.” Hij stelde, dat de NAM de maatschappelijke rol goed heeft ingevuld. “Wij hopen dat ook de komende vijftien jaar te doen.”

Schaamteloos

Dick Hilberink zei als inwoner van Schoonebeek en bezorgde ex-NAM werknemer: “Als we toch per se schaamteloos 1,6 miljard liter schoon water per jaar willen vervuilen met de winning van dikke vieze olie, dan ik vind ik het dumpen van dit vervuilde water in een oude lege gasformatie diep onder de grond wel de beste optie, want dan is het maar uit het zicht en krijgen we er hopelijk geen vragen over van onze kleinkinderen.”

Hij vervolgde: “In het gasveld onder Schoonebeek zit nog zeker 1,5 tot 2 miljard m3 zwaar giftig H2S houdend gas dat men kan ruiken tot een concentratie van 20 deeltjes per miljoen, maar daarboven niet meer, want dan zijn de neuszenuwen verlamd en bij 60 deeltjes per miljoen is H2S zelfs onomkeerbaar dodelijk. In het gas uit het Schoonebeekveld zitten duizenden deeltjes H2S per miljoen. Bovendien is gebleken dat bij een groot deel van de oude gasputten in Nederland methaan wordt gemeten dat langs de buitenkant van de put naar boven komt. Hoe kan de NAM dan beweren dat men het water zo ver mogelijk verwijderd van de scheuren, geconstateerd door SodM, gaat injecteren en wat zijn de gevolgen van de afkoeling en drukverhoging door de waterinjectie in een formatie vol scheuren?”

Geld belangrijker

Hilberink hekelde de houding van de gemeente. “Ook nadat met een enquête is aangetoond dat een groot deel van de lokale bevolking tegen de oliewinning en waterinjectie is als er geen betere garanties komen, ging de gemeente de strijd met de NAM en EZK niet aan. Pas toen bleek dat het aandeel voor de regio 1 luttele euro per vat geproduceerd olie was, reageerde de gemeente. Blijkbaar is geld belangrijker dan de veiligheid en gezondheid van de inwoners en het milieu.”

Hij noemde de aardgasbaten van het Groninger gas. “De verdeling van extra aardgasbaten was voor de Randstad 88 procent, voor Zuid-Nederland 9 procent, voor Oost-Nederland 2 procent en voor Noord-Nederland 1 procent. Het lijkt er op dat de NAM en EZK Zuidoost-Drenthe op dezelfde manier met een fooi willen afschepen. Het wordt tijd dat het gemeentebestuur haar verantwoordelijkheid neemt en namens de bevolking de strijd aangaat met de NAM en EZK.

Kassa laten rinkelen

In de daaropvolgende vragen- en discussieronde bleek, dat de fracties de bewoordingen in de brief van het college aangescherpt wil zien.

Raadslid Lars Hoedemaker van PAC zei in een reactie: “De NAM is geen grootvader die het beste voor zijn kleinkind wil. NAM wil de kassa laten rinkelen. TNO gaat ervan uit dat de putten niet lekken. Het is belangrijk om de zaak scherp in de gaten te houden als de NAM zelf de putten controleert. Wij willen dat het college in de brief pleit voor omgekeerde bewijslast, een waarborgfonds en dat de grens voor de maximale aardbeving va drie naar twee gaat. De NAM traineert en ontkent schade.” Hij voegde er nog aan toe: “Mocht de NAM tot verkoop van dit bedrijfsonderdeel overgaan, dan moet de vergunning meteen worden opgeschort worden.

De complete stukken, behorend bij dit agendapunt, en de inspraakreacties zijn hier te lezen.

Zie ook:

Teleurstelling over brief staatssecretaris Vijlbrief (update)