Leuk! Cultuureducatie!
Ik heb nog nooit een jongere ontmoet die hier dolenthousiast van werd. Het woord alleen al: educatie… wéér iets dat ze moeten leren… zucht!
“Wij gaan jullie bijbrengen waarom kunst en cultuur belangrijk zijn, en daar moeten jullie dankbaar voor zijn. Wij als culturele sector willen jullie graag ‘opleiden’ omdat we bang zijn dat jullie anders nooit meer bij ons terugkomen.”
“Het is één groot denken vanuit de aanbieder in plaats van vanuit de doelgroep”, schreef Jasper van Kuijk (innovatie-expert en cabaretier) onlangs in een column.
En dat is precies wat het is. Het is een hele lastige tegelijkertijd, want je wilt kinderen iets meegeven waar ze de rest van hun leven plezier aan beleven maar hóe dan?
Dan komt er een poos niks.
Want toen mijn jongste mij wist te vertellen dat er in Hofpoort wel heel veel houten latjes in het plafond zitten, wist ook ik dat het tijd was voor wat anders.
8+ voorstellingen worden doorgaans slecht bezocht, maar gelukkig is er op de basisscholen nog zoiets als een ‘cultuurmenu’. Dit valt of staat echter met enthousiaste leerkrachten want maar al te vaak blijft er geen tijd over (lees: wordt er geen tijd voor gemaakt) om hiermee goed aan de slag te gaan. Er moet immers vooral flink gerekend en gelezen worden! Dat is tenminste mijn ervaring uit de tijd dat ik cultuurcoördinator op school was. En dat terwijl ze in Den Haag toch echt bepaald hebben dat kunst, cultuur en erfgoed in de hele basisschoolperiode verplicht aan de orde moet komen.
Ik zag ze, net als bij verplichte schoolvoorstellingen, ook dit jaar weer binnenlopen met zó geen zin, gapend, met afhangende schouders en dan moet je je mobiel ook nog uitzetten? Be-la-che-lijk!
Maar ik zag ze ook in de loop van de dag tijdens de workshops. Ik zag ze dansend, rappend, film en muziek makend. Kijkend naar kunst, luisterend naar historie.
Tenslotte kwamen ze weer bij elkaar in de zaal voor de afsluiting met een voorstelling, uitgelaten (misschien ook omdat ze bijna naar huis mochten hoor) en wat er dan op het podium en in de zaal gebeurt is prachtig. Het gezelschap haalt het beste in ze naar boven tijdens de interactieve voorstelling en de mobiel is voor heel even vergeten.
Behalve die van mij, want ik maak foto’s en vertel op social media hoe goed wij hier toch weer aan #cultuureducatie doen. Want dat vinden de beleidsmakers namelijk belangrijk en ja, ook Hofpoort moet aantonen dat ze educatief bezig is.
Jasper schrijft: “Kunsteducatie moet niet gaan over educatie, maar over inspiratie, verkennen, geraakt worden, ontdekken, creatief zijn en dingen maken. Dat allemaal cultuureducatie noemen is even inspiratieloos als seks voortplanting noemen.” En zo is het precies.
Kunnen we niet gewoon afspreken dat alles wat onze nieuwsgierigheid wekt, wat inspireert, wat vragen oproept, gesprekken oplevert, dat dát cultuureducatie is? En dat dat overal kan, zonder het te labelen, en vooral zonder eindeloos beleid en politieke bemoeienis?
Bij Hofpoort Incluis zie ik jonger publiek in die gekke kluis dan bij voorstellingen in de zaal, heb ik gesprekken met jongeren die er na schooltijd spontaan komen spelen aan de vleugel, houden exposerende kunstenaars laagdrempelige workshops en biedt het kleine podium plek aan lokaal en regionaal talent om de eerste stappen in de spotlights te zetten.
Dat is misschien nog wel de belangrijkste voorwaarde voor educatie (hebben we al een ander woord inmiddels?) en talentontwikkeling: een goede, toegankelijke plek hebben (en in het geval van Hofpoort: zijn) waar je dingen mag uitproberen en serieus genomen wordt.
En of dat dan educatie, inspiratie of misschien wel levensles heet is mij om het even.
