Coevorden – Stichting Synagoge Coevorden heeft weer Stolpersteine geplaatst. De plekken waar de nieuwe Stolpersteine liggen werden vanmiddag bezocht door het bestuur, wethouder Jeroen Huizing en enkele nabestaanden onder wie Hans Zilverberg.
In de synagoge was eerst een korte bijeenkomst met een inleiding door bestuurslid Barend Faddegon. Hij wees erop, dat nog weinig van de geschiedenis is geleerd gezien de huidige toestand in de wereld. Hans Zilverberg deed het verhaal van zijn familie. Zijn opa was Hartog Zilverberg, die getrouwd was met Saar Krammer. Zij kregen vier kinderen: Samuel (Sem), Mietje (Mini), David (Dajo) en Herman Zilverberg. De laatste was de vader van Hans, die wonder boven wonder de oorlog overleefde. Mini trouwde met Hartog Frank en het paar kreeg twee dochters: Kitty en Sarina. De Stolpersteine voor hen zijn aan de Gramsbergerstraat geplaatst, waar het gezin woonde.
Wethouder Jeroen Huizing zei in zijn toespraak, dat personen tot leven komen in verhalen. “Daardoor kunnen we ons een beeld vormen van hetgeen is gebeurd.” Hij onderstreepte de woorden van Faddegon dat weinig is geleerd van het verleden.
Daarna werden de locaties bezocht, waar witte rozen werden gelegd en een moment stilte in acht werd genomen. Eerst ging de wandeling naar de Bentheimerstraat, waar Stolpersteine zijn geplaatst voor Johanna Wilhelmina Frank-Godschalk, Mariane Frank, Salomon Frank en Jozeph Cohen. Jozeph oftewel Jopie was opgenomen in het gezin van zijn oom en tante.
De volgende stop was aan de Bentheimerstraat 13, waar stenen zijn gelegd voor Marcus Frank en Keetje Frank-Troostwijk. De aanwezigen zetten daarna koers naar de Gramsbergerstraat waar dichtbij elkaar stenen zijn geplaatst. Ten eerste zijn dat de stenen voor de familie Frank, waarover Hans Zilverberg vertelde. Ten tweede gaat het om Stolpersteine voor David Keizer en Marianna Keizer-Sohlberg. David Keizer was godsdienstleraar in Coevorden.
De Stolpersteine, ook wel struikelstenen genoemd, zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Ze zijn bedoeld om voorbijgangers figuurlijk te laten struikelen, waardoor deze stilstaan en de tekst lezen. Op elke steen staat de naam van de vroegere bewoner, het jaar van geboorte, het jaar van deportatie uit Westerbork en de datum en plaats waar hij/zij vermoord is.
Tentoonstellingen
In de nacht van 2 op 3 oktober was het tachtig jaar geleden dat bijna de gehele Joodse bevolking uit Drenthe is weggevoerd naar de vernietigingskampen in het oosten. Nu zijn er twee tentoonstellingen in het synagoge-museum: ‘Dit waren uw buren’ en ‘Kinderen met een ster’. Via een zuil kunnen met eigen telefoontje en koptelefoontje de verhalen van 21 Joodse gezinnen worden beluisterd of gelezen. Er staan panelen van 21 huizen met foto’s en verhalen en er zijn voorwerpen en documenten te zien.
Open Joodse Huizen
Op vrijdag 28 oktober vanaf 19.00 uur houdt SSC het project Open Joodse Huizen. Dit project worden de huizen bezocht waar de families van David Krammer, Maurits van Coeverden en Lazerus Nieweg woonden. Over deze families is veel informatie gevonden, zodat ter plekke wordt verteld hoe het leven van deze mensen is geweest.
Stolpersteine
De Stolpersteine, ook wel struikelstenen genoemd, zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Voor iedere voormalige en vermoorde bewoner wordt een struikelsteen gelegd. Dit najaar worden Stolpersteine gelegd voor David en Elisabeth Keizer-Stohlberg; Hartog en Mietje Frank-Zilverberg en hun dochtertjes Kitty en Sarina; Johanna Frank-Godschalk, haar dochter Marianne, zoon Salomon en neef Jozeph Cohen en voor Marcus en Keetje Frank-Troostwijk.
De openingstijden van het synagoge-museum zijn van woensdag tot en met zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur. Kijk voor meer informatie op www.synagoge-coevorden.nl.
