Coevorden – In de voormalige synagoge in Coevorden is vanmiddag het boek ‘Engelandvaarder en Eichmann-ontvoerder Louis van Coevorden, een gewone jongen in een ongewone tijd’ gepresenteerd en werd de gelijknamige tentoonstelling geopend. Dirkje Mulder-Boers, cultuurwetenschapper en bestuurslid van de synagoge, schreef het boek.

Bewust werd gekozen voor deze dag, omdat het 79 jaar geleden is dat bijna alle Joodse inwoners van Coevorden in de nacht van 2 op 3 oktober werden weggevoerd. Voor deze bijzondere bijeenkomst was er via een videoverbinding contact met de familie Van Coevorden/Shimoni in Israël terwijl één van de achterneven van Louis van Coevorden, Bob Vos, lijfelijk aanwezig was.

Aliet Hogen Esch (zang) en Hans Tobi (piano) verzorgden gedurende de bijeenkomst Jiddische muziek. Voorzitter Wil Hein van Stichting Synagoge Coevorden heette alle aanwezigen van harte welkom. “Het is mooi om dit boek te presenteren over iemand die al die tijd hoop heeft gehouden.”

Veel meer dan Eichmann-ontvoerder

Auteur Dirkje Mulder vertelde daarop over de familie Van Coevorden. “Het verhaal gaat niet alleen over Louis als Eichmann-ontvoerder. Het gaat over zoveel meer. Over zijn familie en over Louis zelf. De kinderen uit het gezin van Ernst en Rachèl van Coevorden werden allemaal geboren in de Bentheimerstraat. Later verhuisde het gezin naar de Friesestraat om het familiebedrijf, een manufacturenzaak, over te nemen. Louis ging naar de Parkschool en op woensdagmiddag en zondagochtend ook naar de Joodse school, die vroeger tegenover de synagoge stond. Hij was verder lid van Germanicus.

Bij het uitbreken van de oorlog weigerde hij zich te registreren, net als zijn goede vriend Max Weisglas. Samen met de twee broers Sanders besloten zij naar Engeland te gaan in januari 1941. Het duurde drie jaar voordat die missie was voltooid. Zij reisden via diverse landen om het doel te bereiken. Hij werd piloot en Louis van Coevorden ging in april 1945 mee met een voedseldropping boven Amsterdam. Na de oorlog keerde hij terug in Nederland. Hij vond zijn zus Jetta en haalde haar twee kinderen op. Ook neef Ernst werd gevonden. Zijn ouders, andere familieleden en vrienden waren vermoord.

Louis moest daarna naar Nederlands-Indië, maar hij deed dat niet. Eerst smokkelde hij overlevenden van de Holocaust naar Palestina. Zijn naam is inmiddels Yehuda Shimoni. Hij trouwde en werd vader van Micha en met zijn gezin en neef Ernst verhuisde hij naar Palestina. Hij smokkelde wapens en hielp om de vliegtuigmaatschappij El-Al op te richten. Louis was de vertrouwenspersoon van de Israëlische geheime dienst Mossad. Die was Eichmann op het spoor”, aldus Dirkje Mulder.

Arrestatie en ontvoering

Adolf Eichmann was verantwoordelijk voor de transporten van miljoenen Joden naar de concentratiekampen. Hij vluchtte onder een schuilnaam naar Argentinië. Dirkje Mulder vervolgde: “Louis trof voorbereidingen voor de ontvoering, maar El-Al had er geen landingsrechten. Daarom meldde zich een grote Israëlische delegatie voor de viering van 150 jaar Argentinië in 1960 en daarvoor werden landingsrechten verkregen. De bemanning van het vliegtuig bestond uit overlevenden van de Holocaust. Eichmann werd gearresteerd en naar het vliegtuig gebracht.”

In de jaren negentig werd Louis van Coevorden koninklijk onderscheiden door Koningin Beatrix. Dirkje: “Alsof hij al niet genoeg had meegemaakt, werd zijn huis in Tel Aviv geraakt door een raket. Hij liet zich niet uit het veld slaan en herbouwde het huis op dezelfde plek.” Louis van Coevorden, geboren in 1919, overleed in 2001.

“Het verhaal kan blijvend worden verteld”

Locoburgemeester Jeroen Huizing wees in zijn toespraak op het culturele jaar in de gemeente, waarin verhalen het thema zijn. “Het verhaal achter dit leven kan nu blijvend worden verteld. Er is een nieuw verhaal aan de geschiedenis toegevoegd. Eigenlijk verdient dit verhaal, dat het wordt vastgelegd in een film.” Ondanks het feit, dat Bert Bouwmeester net afscheid heeft genomen als burgemeester, schreef hij nog wel het voorwoord in het boek.

Daarna overhandigde Huizing het boek aan Vos, die zich zeer dankbaar toonde voor vastlegging van dit verhaal. “Het boek is een belangrijk deel van onze familiegeschiedenis.”

Stolpersteine

Na de bijeenkomst werden nieuwe Stolpersteine gelegd. Ditmaal voor de woning aan Kasteel 25 voor Bernard van Coevorden en Henderina Frederika van Coevorden-Engbers, hun zoon Louis (niet de hierboven beschreven Louis), aan de Kerkstraat 29 voor Rika van Coeverden-van Coevorden, haar zoon Julius van Coeverden, neef Julius van Coevorden en Mathilda Frenk-vanTijn en aan de Kerkstraat 38 voor het echtpaar Mozes Jacob van Coeverden en Gesina van Coevorder-Nieweg, hun zoontje Joël Lazarus van Coeverden en de ouders van Gesina: Lazerus Nieuweg en Rosette Nieweg-Meijer.

Verkoopadressen

Het boek is vanaf nu te koop voor  14,95 euro bij het synagogemuseum aan de Kerkstraat en de ReadShop Coevorden aan de Friesestraat. De synagoge is geopend tot en met oktober van donderdag tot en met zaterdag van 13.00 en 17.00 uur en van november tot en met maart op dezelfde dag van 13.30 tot 16.30 uur.